чашм — [چشم] 1. узви биниш дар инсон ва ҳайвон; чашм(он)и бодомӣ чашми бодомшакл; чашми тар дидаи гирён; чашми тира чашми камнур ва хира; чашм(он)и мешӣ чашмони калон калони сиёҳ; чашмони шаҳло чашми сиёҳи моил ба кабудӣ, ки бисёр зебо ҳисоб меёбад; ба… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
задан — [زدن] 1. кӯфтан, чизеро ба чизе сахт расондан; осеб расондан (бо даст ё чизи дигар) 2. зарба расонидан; саркӯб кардан 3. кӯбидан, тақ тақ кардан (мас., дарро) 4. бархӯрдан, расидан; ба ҳам бархӯрдан 5. тапидан, зарабон ( и дил), ҳаракат кардан 6 … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
расидан — [رسيدن] 1. омадан, ворид шудан; расида омадан дар вақт ва мавриди даркорӣ ба ҷое ворид гардидан 2. васл шудан, ноил гардидан, даст ёфтан; ба хурсандӣ расидан 3. бархӯрдан, тамос ёфтан, дакка хӯрдан (чизе ба чизе) 4. наздик шудан, фаро расидан 5.… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ба — [به] пешоянд 1. самти равона шудани амалро мефаҳмонад: ба боло, ба поён, ба хона; ба пеши… дар назди…, дар наздикии…: ба пеши бародараш рафт; ба сари… а) ба сӯи… ба тарафи…: ба сари ҷӯй рафт; б) ба болои…: офтоб ба сари девор афтод 2. нисбат… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
санг — I [سنگ] 1. ҷисми сахти кӯҳӣ 2. санге, ки бо он корд ва дигар олатҳои бурандаро тез мекунанд 3. санги тарозу, вазна; санги вазнинро об намебарад (зарб.); ҳар куҷо санг аст, бар пои ланг аст (зарб.); санги мазор катибаи болои қабр; санги масона тиб … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
барқ — [برق] а 1. ҳодисаи табиат, ки дар натиҷаи бархӯрдани зарядҳои мусбату манфии абрҳо бо дурахшиш ва таркиши босуръату пурқувват дар фазои Замин ба амал меояд, аловак, озарахш, соиқа: барқ задан касеро (чизеро) сӯзондан ва ё ҳалок кардани барқ чизе… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дакка — [دکه] зарба, садама, лат; дакка хӯрдан а) ба ҳам задани ду чиз, бархӯрдан ба чизе дар вақти ҳаракат; расидан ба ҷое; б) дармондан (дар вақти хондан), забон гирифтан; в) маҷ. пешпо хӯрдан; ба ҳолати ногуворе афтодан ◊ ба осмон (фалак) дакка задан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
қутб — I [قطب] а 1. ҷуғр. ҳар як аз ду нуқтаи меҳвари тасаввурии кураи Замин ва мавзеи атрофи ин нуқтаҳо: қутби шимолӣ, қутби ҷанубӣ 2. ҷуғр. маҳалли бархӯрди меҳвари олам аст бо кураи самовӣ, ки қутби осмон гӯянд 3. физ. яке аз ду нӯги занҷири қувваҳои … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
зарба — [ضربه] а 1. ниг. зарб 1; садама, латма; зарбаи дил задани қалб, тапиши дил; зарбаи ҷонкоҳ зарбаи бисёр сахт 2. сахт задан, бархӯрди сахт ва ногаҳонии чизе ба чизе, такони якбора ва сахт; зарбаи ҷавобӣ ҳуҷуме, ки дар муқобили ҳамлаи касе карда… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
рӯбарӯй — [روبروي] он чи дар муқобили чизе воқеъ аст; рӯбарӯ кардан касеро ба касе бо ҳамдигар бархӯронидан, дучор овардан (ду касро бо ҳам); рӯ ба рӯ шудан бо касе рӯ ба рӯ истодан, дучор омадан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ